Entegre Raporlama (IR) Nedir?

Entegre Raporlama (IR) Nedir? Entegre Raporlama (Integrated Reporting – IR), bir organizasyonun finansal performansını, çevresel etkilerini, sosyal sorumluluklarını ve yönetişim uygulamalarını tek bir raporlama çerçevesinde birleştirerek paydaşlara sunan bir raporlama türüdür. Geleneksel finansal raporlama yönteminden farklı olarak, entegre raporlama; şirketlerin uzun dönemli stratejik hedeflerini, değer yaratma süreçlerini ve çevresel-sosyal etkilerini bir arada ele alarak açıklama amacı taşır.

Entegre Raporlama (IR) Nedir?

Entegre raporlama, yalnızca mali sonuçları değil, şirketin değer yaratma süreçlerini, stratejik hedeflerini, çevresel ve sosyal performansını da kapsayarak bütüncül bir bakış açısıyla analiz yapar.

Entegre Raporlamanın Temel Amaçları

Entegre Raporlamanın başlıca amaçları şunlardır:

1. Şeffaflığı Artırmak:
   Şirketlerin finansal verilerinin yanı sıra sosyal ve çevresel performanslarını da paydaşlarla şeffaf bir şekilde paylaşmasını sağlamak.
2. Stratejik Karar Destekleme:
   Şirket yöneticileri ve paydaşlar için daha fazla içgörü sunarak stratejik planlama ve karar verme süreçlerini desteklemek.
3. Değer Yaratma Süreçlerini Açıklamak:
   Bir şirketin uzun vadeli değer yaratma stratejilerini açıklayarak, paydaşların şirketle olan ilişkilerini güçlendirmek.
4. Paydaşların Beklentilerini Karşılamak:
   Hem yatırımcılar, çalışanlar, tedarikçiler, müşteriler gibi paydaşların ekonomik, sosyal ve çevresel bilgilerine erişmesini sağlamak.

Entegre Raporlamanın Kapsadığı Alanlar

Entegre Raporlama, aşağıdaki unsurları kapsar:

1. Finansal Performans:
   Şirketin yıllık mali performansını gösteren veriler (gelir, gider, kâr-zarar gibi finansal göstergeler).
2. Stratejik Amaçlar ve Gelecek Beklentileri:
   Şirketin kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri ve bu hedeflere ulaşmak için uyguladığı stratejiler.
3. Çevresel Performans:
   Şirketin karbon ayak izi, atık yönetimi, enerji kullanımı, doğal kaynakların tüketimi gibi çevresel etki değerlendirmeleri.
4. Sosyal Performans:
   Çalışan hakları, çeşitlilik, toplumsal katkılar, etik uygulamalar ve paydaşlarla etkileşim süreçleri gibi sosyal göstergeler.
5. Yönetim ve Kurumsal Yönetim (Governance):
   Şeffaflık, etik değerler, kurumsal yönetim ilkeleri ve yönetişim yapılarının incelenmesi.

Entegre Raporlamanın Temel Unsurları

Entegre Raporlama sürecinde şu temel unsurlar dikkate alınır:

1. Değer Yaratma Modeli (Value Creation Model):
   Şirketin iş süreçleri ve operasyonlarının nasıl değer yarattığını açıklar. Bu süreçte sermaye, çalışanlar, çevresel faktörler ve diğer kaynaklar ele alınır.
2. Stratejik Odak Noktası:
   Şirketin hedefleri, stratejik planlama hedefleri ve uzun vadeli hedefler raporlanır.
3. İlişkili Performans Göstergeleri:
   Finansal göstergelerin yanı sıra sosyal ve çevresel göstergelerin de analizine yer verilir.
4. Riskler ve Fırsatlar:
   Şirketin gelecekte karşılaşabileceği riskler ve fırsatlar detaylı bir şekilde raporlanır.
5. Şeffaflık ve Paydaş İletişimi:
   Şeffaf bir iletişim yoluyla paydaşlara raporlamanın erişilebilir ve anlaşılır bir şekilde yapılması sağlanır.

Entegre Raporlama ve Küresel Standartlar

Entegre Raporlama, genellikle İntegrasyon Çerçevesi (IR Framework) kullanılarak gerçekleştirilir. Bu çerçeve, Dünya Ekonomik Forumu gibi uluslararası kuruluşlar tarafından belirlenen standartlara dayanır ve şirketlerin raporlama süreçlerini yönlendiren bir yol haritası sunar.

IR Çerçevesinin Temel İlkeleri:

1. Değer yaratma süreçlerini kapsaması.
2. İlişkili finansal ve finansal olmayan bilgilerin birleştirilmesi.
3. Uzun dönemli perspektif ve stratejiye odaklanılması.
4. Paydaş katılımı ve şeffaflığı esas alması.

Bu standartlar üzerinden şirketler, finansal raporlama ile çevresel ve sosyal verileri aynı platformda bir araya getirirler.

Entegre Raporlamanın Şirketler İçin Faydaları

1. Stratejik Planlama ve Karar Destekleme:
   Şirketler, güçlü bir stratejik planlama için entegre raporlama yöntemini kullanabilirler.
2. Risk Yönetimi:
   Çevresel, sosyal ve yönetişimle ilgili risklerin belirlenmesi ve raporlanması, uzun vadeli planlamanın yapılandırılmasına yardımcı olur.
3. Paydaş Güveni ve İlişkilerin Güçlendirilmesi:
   Şeffaf bir raporlama yöntemi, yatırımcıların ve diğer paydaşların şirkete olan güvenini artırır.
4. Sürdürülebilirlik Hedeflerine Ulaşmak:
   Çevresel ve sosyal faktörleri raporlarken, şirketler sürdürülebilir kalkınma hedeflerine de katkı sağlarlar.

Entegre Raporlama ve Türkiye’deki Durumu

Türkiye’de, entegre raporlama uygulamaları hâlâ gelişim aşamasında olsa da, birçok büyük şirket bu uygulamaları benimsemeye başlamıştır. Şirketler, kurumsal sürdürülebilirlik çerçevesinde finansal olmayan verilerini de paylaşarak şeffaflık ve hesap verebilirliği artırmaktadır.

Türkiye’de entegre raporlama standartlarının yaygınlaşması için şirketlerin Borsa İstanbul’un düzenlemeleriyle uyumlu hareket etmeleri ve paydaş etkileşimini artırmaları önemlidir.

Sonuç

Entegre Raporlama, şirketlerin finansal verilerin ötesinde sosyal, çevresel ve yönetişimle ilgili sorumluluklarını ve performanslarını bir arada ele alan, paydaşlara kapsamlı bilgi sunan bir raporlama türüdür. Bu raporlama türü, gelecekte sürdürülebilir bir kalkınma sağlamak isteyen şirketler için büyük bir avantaj sunar.

Entegre raporlama sayesinde şirketler, sadece finansal performansı değil aynı zamanda sosyal sorumluluklarını ve çevresel etkilerini de hesap ederek kurumsal sürdürülebilirliği desteklerler.