Enerji Performans Sözleşmesi (EPS) Nedir?

Enerji Performans Sözleşmesi (EPS), bir enerji verimliliği projesi kapsamında, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla bir enerji sağlayıcısı (genellikle bir enerji hizmeti şirketi, ESCO) ile bir işletme ya da kurum arasında yapılan, belirli bir süre için enerji verimliliği ve tasarrufu sağlayacak yatırımların yapılmasını, bu yatırımların geri ödemesinin enerji tasarrufları üzerinden sağlanmasını öngören bir sözleşmedir. EPS, hem ekonomik hem çevresel açıdan fayda sağlayan, performansa dayalı bir anlaşma türüdür.

Enerji Performans Sözleşmesi (EPS) Nedir?

Planetus Enerji Yatırım Danışmanlığı olarak, enerji verimliliği projelerinin doğru şekilde yönetilmesinin önemine inanıyoruz ve EPS’nin nasıl çalıştığını, sağladığı faydaları ve bu alanda sık karşılaşılan yanlış bilinenleri detaylı bir şekilde açıklıyoruz.

Enerji Performans Sözleşmesinin Tanımı ve Amacı

Enerji Performans Sözleşmesi (EPS), enerji tasarrufu sağlayan projelere dayanan bir finansman modelidir. Bu sözleşme, enerji tasarrufu hedeflerine ulaşılmasını garanti altına alır ve yatırımcılara, enerji verimliliği projelerinin getirisini ölçme imkanı sunar. EPS, genellikle enerji tüketiminin yüksek olduğu sanayi tesisleri, binalar, fabrikalar ve kamu binalarında uygulanır. Bu tür projelerdeki yatırımın geri dönüşü, sağlanan enerji tasarruflarından elde edilir.

EPS’nin temel amacı, şirketlerin enerji verimliliği yatırımlarına yönelik risklerini minimize ederken, enerji tasarruflarını garanti altına almak ve bu tasarrufları finansal kaynağa dönüştürmektir.

Enerji Performans Sözleşmesi (EPS) Nedir?

Enerji Performans Sözleşmesinin Çalışma Prensibi

Enerji Performans Sözleşmesi, EPS’nin nasıl işlediğini daha iyi anlayabilmek için sürecin adımlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Enerji Tüketimi Değerlendirmesi:
   • Enerji hizmeti sağlayıcıları, işletmenin mevcut enerji tüketimini analiz eder ve enerji verimliliği potansiyelini belirler.
   • Bu aşama, enerji tüketim analizleri ve sistemlerin performans değerlendirmeleri gibi adımları içerir.
2. Proje Tasarımı ve Yatırım Planı:
   • Enerji sağlayıcısı, enerji verimliliğini artıracak teknolojik çözümleri önerir. Bu çözümler, enerji tasarrufu sağlayan ekipman değişimleri, enerji izleme sistemleri kurulumları veya proses optimizasyonlarını içerebilir.
   • Proje tasarımı, yatırım maliyetlerini, geri ödeme sürelerini ve beklenen tasarrufları içerir.
3. Enerji Tasarrufu Hedeflerinin Belirlenmesi:
   • EPS’nin temel bileşeni, belirli bir dönemde sağlanacak enerji tasarrufu hedefinin belirlenmesidir. Bu hedefler, enerji sağlayıcısı ve işletme arasında karşılıklı anlaşmaya varılır.
   • Tasarruflar, genellikle yıllık bazda hesaplanır ve sözleşmeye dayalı olarak hesaplanacak olan toplam tasarruf miktarı, projeyi finanse etmek için kullanılacak kaynağın temelini oluşturur.
4. Yatırımın Finansmanı ve Uygulama:
   • Yatırım, enerji sağlayıcısı tarafından yapılır, işletme bu yatırım için ödeme yapmaz. Bunun yerine, enerji tasarruflarından elde edilen gelirle (veya yapılan enerji tasarruflarından sağlanan fonlarla) yatırım geri ödenir.
   • Enerji sağlayıcısı, enerji verimliliği teknolojilerinin kurulumu ve işletme süreçlerini devreye alır.
5. Enerji Tasarrufunun İzlenmesi ve Performans İzleme:
   • Enerji performansı, sözleşme süresince izlenir ve raporlanır. Bu aşama, kullanılan enerji miktarının takip edilmesini ve sağlanan tasarrufların ölçülmesini içerir.
   • Enerji sağlayıcısı ve işletme, belirlenen enerji tasarrufu hedeflerinin başarıyla sağlandığını doğrulamak için düzenli olarak raporlama yapar.
6. Geri Ödeme ve Süre Sonu:
   • Sözleşme süresi boyunca, yapılan enerji tasarrufları, yatırımın geri ödemesini sağlar. Geri ödeme süresi genellikle 3 ila 5 yıl arasında değişir.
   • Süre bitiminde, yatırım tamamlanmış olur ve işletme, sağlanan enerji tasarruflarından elde edilen kazançla ek tasarruflar elde etmeye devam eder.

Enerji Performans Sözleşmesinin Sağladığı Faydalar

1. Düşük Başlangıç Yatırımı:
   • Enerji Performans Sözleşmesi, EPS, işletmelere yüksek başlangıç maliyetleri olmadan enerji verimliliği yatırımlarını yapma imkanı tanır. Yatırımın geri ödemesi, enerji tasarruflarından sağlanır, bu da sermaye harcaması gereksinimini ortadan kaldırır.
2. Riskin Azaltılması:
   • Enerji Performans Sözleşmesi, EPS, enerji sağlayıcıları ve işletmeler arasında paylaşılır. Bu, enerji tasarrufu sağlama garantisi sunarak, proje başarısız olsa bile işletmeye zarar vermez.
3. Enerji Verimliliği İyileştirmeleri:
   • Enerji tasarrufları, işletmenin genel enerji verimliliğini artırır ve çevresel etkileri azaltır. Bu da daha düşük karbon emisyonlarına ve çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlar.
4. Uzun Vadeli Finansal Tasarruflar:
   • EPS, işletmelerin uzun vadeli enerji tasarrufu sağlamalarını garanti eder. Bu tasarruflar zaman içinde büyür, maliyetleri düşürür ve kar marjlarını artırır.
5. Enerji Maliyetlerinin Sabitlenmesi:
   • Şirketler, enerji maliyetlerinin arttığı bir ortamda, EPS ile enerji maliyetlerini daha öngörülebilir hale getirebilir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Enerji Performans Sözleşmesi Hangi Durumlarda Kullanılır?

• Yanıt: EPS, enerji verimliliği projelerinin maliyetinin işletme için yüksek olduğu durumlarda kullanılır. Bu, özellikle büyük endüstriyel tesisler, kamu binaları, fabrikalar ve enerji tüketimi yüksek olan diğer sektörlerde yaygındır.

2. EPS’de Enerji Sağlayıcısı Hangi Yatırımları Üstlenir?

• Yanıt: Enerji sağlayıcısı, genellikle enerji verimliliğini artıracak teknolojik ekipmanların kurulumu ve operasyonel değişiklikleri üstlenir. Bu, LED aydınlatma sistemleri, yüksek verimli HVAC sistemleri, enerji yönetim sistemleri (EMS) gibi teknolojileri içerebilir.

3. EPS’nin Süresi Ne Kadar Olmalıdır?

• Yanıt: EPS’nin süresi genellikle 3 ila 5 yıl arasında değişir. Süre, enerji tasarruflarının geri ödeme süresi ve sözleşme şartlarına bağlı olarak belirlenir.

4. Enerji Tasarrufu Garantisi Veriliyor mu?

• Yanıt: Evet, enerji sağlayıcısı, sözleşme süresince belirli bir enerji tasarrufu sağlanmasını garanti eder. Eğer hedeflenen tasarruf sağlanamazsa, sağlayıcı durumu düzeltmekle yükümlüdür.

5. EPS’nin Uygulama Süreci Ne Kadar Zordur?

• Yanıt: EPS’nin uygulama süreci oldukça sistematik ve yapılandırılmıştır. Yatırımın geri ödemesiyle ilgili hesaplamalar, enerji tüketiminin detaylı analizini gerektirir, ancak uzman bir enerji hizmet sağlayıcısı süreci kolaylaştırır.

Yanlış Bilinenler (Mitler)

1. “Enerji Performans Sözleşmeleri Yalnızca Büyük Şirketler İçindir.”

• Gerçek: EPS, hem büyük hem de küçük ölçekli işletmeler için uygundur. Küçük ve orta ölçekli işletmeler de EPS ile enerji verimliliği yatırımlarını finansman konusunda zorlanmadan gerçekleştirebilirler.

2. “Enerji Performans Sözleşmeleri Yüksek Maliyetlidir.”

• Gerçek: EPS’nin en büyük avantajlarından biri, başlangıç yatırımı yapmadan enerji verimliliği projelerinin uygulanabilmesidir. Yatırım geri ödemeleri tasarruflardan sağlandığı için, işletmeler bu projelere girişte büyük finansal yükler altında kalmazlar.

3. “Sadece Enerji Sağlayıcısı Kazanır.”

• Gerçek: EPS, enerji sağlayıcısının kazancını garanti altına alırken, aynı zamanda işletmenin enerji maliyetlerini düşürmesini ve uzun vadeli tasarruf sağlamasını sağlar. Her iki taraf da fayda sağlar.

4. “Enerji Performans Sözleşmeleri Risklidir ve İşletmelerin Kontrolünü Kaybetmelerine Neden Olur.”

• Gerçek: EPS, risk paylaşımına dayanır ve işletme, enerji tasarrufu hedeflerini belirlerken kontrolü elinde tutar. Ayrıca, sağlayıcı enerji tasarrufunu garanti eder.

Sonuç: Enerji Performans Sözleşmesinin Önemi

Enerji Performans Sözleşmesi, enerji verimliliği projelerinin uygulanmasını finansal risklerden koruyarak, şirketlerin sürdürülebilir enerji yönetimi hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olan son derece faydalı bir araçtır. Planetus Enerji Yatırım Danışmanlığı olarak, bu tür sözleşmelerin doğru şekilde yönetilmesinin işletmeler için ciddi maliyet avantajları sağlayabileceğini vurguluyoruz. Enerji verimliliği yatırımlarının doğru şekilde yapıldığında, işletmeler hem ekonomik hem çevresel anlamda büyük kazançlar elde edebilir.