VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar: Türkiye’de enerji verimliliğini artırmaya yönelik olarak devlet tarafından teşvik edilen Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP), sanayi işletmelerine önemli finansal destekler sunmaktadır. Ancak, bu projelere başvurabilmek için işletmelerin yerine getirmeleri gereken bazı özel koşullar bulunmaktadır. Bu koşullar, Enerji Verimliliği Kanunu (5627 sayılı Kanun) ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen düzenlemelere dayanmaktadır. Bu yazıda, VAP başvurusu için gereken koşullar, ilgili yasal düzenlemelerle uyumlu bir şekilde açıklanacaktır.
VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar
1. Enerji Yöneticisi Bulundurma Zorunluluğu

VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar
VAP başvurusu yapacak işletmelerin, enerji yöneticisi bulundurması gerekmektedir. Bu, Enerji Verimliliği Kanunu’nun 9. maddesi ile uyumludur ve işletmelerin enerji yönetimini etkili bir şekilde yapabilmesi için gereklidir. Enerji yöneticisi, enerji verimliliği ile ilgili projelerin hazırlanması, uygulanması ve izlenmesinde kritik bir rol oynamaktadır.
a. Enerji Yöneticisi Sertifikası
Enerji yöneticisi olarak atanan kişinin, enerji yöneticisi sertifikasına sahip olması gerekmektedir. Bu sertifika, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından verilen, enerji verimliliği ve yönetimi konusunda uzmanlık kazandıran bir belgedir. Sertifikalı enerji yöneticisi, işletmenin enerji kullanımını verimli bir şekilde izleyip raporlama yapabilmeli ve enerji verimliliği projelerinde gerekli iyileştirmeleri önermelidir. VAP başvurusu için gereken koşullar bir EVD tarafından işletmeler adına kontrol edilir ve yürütülür.
b. Dışarıdan Atama İmkanı
İşletmeler, enerji yöneticisi atamak zorunda oldukları gibi, dışarıdan da bir enerji yöneticisi temin edebilirler. Bu durumda, bir enerji verimliliği danışmanlık firması aracılığıyla da enerji yöneticisi atanabilir. Ancak, atanan kişinin, kanunda belirtilen eğitim ve sertifikaya sahip olması gerektiği unutulmamalıdır.
2. ISO 50001 Sertifikası veya Başvurusu
Başvurulacak projelerde ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Sertifikası’na sahip olmak ya da bu sertifika için başvuruda bulunmuş olmak gerekmektedir. ISO 50001, enerji yönetimi süreçlerinin uluslararası standartlara uygun şekilde yürütülmesini sağlar. VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar hakkında bizden bilgi alabilirsiniz.
a. Sertifika Durumu
İşletme, VAP başvurusunu yapmadan önce ISO 50001 belgesini almış olmalıdır. Ancak, başvuru sırasında bu belgenin alınmış olması zorunlu değildir; projenin tamamlanma sürecinde ISO 50001 sertifikasının alınmış olması gereklidir. Bu süreç, enerji yönetim sisteminin uygulamaya konması ve izlenmesi için önemlidir.
b. Başvurulmuş Olması Durumu
ISO 50001 sertifikası almak için başvuruda bulunmuş işletmeler, başvuru sürecinde destek alabilirler. Proje tamamlandığında, işletmenin enerji verimliliği ve yönetim sistemi standardı, uluslararası düzeyde geçerli olan bu sertifika ile onaylanmış olmalıdır.
3. Enerji Tüketim Azaltma Şartı
VAP başvurusu yapan işletmelerin, projeleriyle belirli bir enerji tüketiminde azalma sağlamaları gerekmektedir. Bu azalma, anlık tüketim üzerinden hesaplanan enerji verimliliği potansiyeliyle ilgilidir.
a. Isı ve Elektrik Tüketimi Azaltma
Başvuru yapılan projelerin, elektrik veya ısı enerjisi tüketiminden en az 750 kWh’lik bir azalma sağlaması gerekmektedir. Bu, işletmelerin uygulamayı planladığı enerji verimliliği projelerinin etkinliğini gösteren önemli bir kriterdir. Örneğin, elektrik verimliliği projeleri veya ısıtma/soğutma sistemleri gibi projelerde yapılan iyileştirmeler sonucunda tüketimin 750 kWh kadar azaltılması beklenmektedir. VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar işletme tarafından sağlanmalıdır.
b. Isı veya Elektrik İçin Ayrı Ayrı Azalma
Ayrıca, sadece ısı ya da elektrik verimliliği sağlanacak projelerde, 500 kWh’lik bir enerji tasarrufu sağlaması gerektiği belirtilmiştir. Bu şart, projenin hedeflerine göre daha küçük veya büyük enerji tasarrufu gereksinimlerine sahip olabilir. VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar nelerdir?
4. Teşvik Tutarı ve Yatırım Oranı
VAP projelerinde sağlanan finansal teşvik, yatırım tutarının %30’u kadar olabilir. Bu teşvik, projenin büyüklüğüne ve sağladığı enerji verimliliği miktarına göre değişebilir. Yatırım tutarının %30’u kadar bir hibe desteği sağlanarak, işletmelerin enerji verimliliği projelerine başlama maliyetleri düşürülür. VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar işletme tarafından sağlanmadığı sürece VAP dosyası kabul edilmez. Önce revizyon talebinde sonrasında da iptali söz konusu olabilir.
a. Teşvik Oranı
Bakanlık, başvuru sahiplerinin belirli şartlara uygun projelere başvurabilmesi için teşvik oranını %30 olarak belirlemiştir. Bu teşvik, başvurulan projenin verimlilik artırıcı ve enerji tasarrufu sağlama kapasitesine göre değerlendirilir.
b. Proje Yatırım Tutarı
Yatırım tutarının %30’u kadar olan teşvik, enerji verimliliği sağlamak amacıyla yapılacak tüm enerji verimli ekipman alımları, yenilikçi teknolojiler, enerji izleme sistemleri ve diğer enerji tasarrufu sağlayacak yatırımlar için geçerlidir. VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar sağlanırken online başvuru ekranında tüm bilglerin doğru ve projeye uygun olarak girilmesi gerekmektedir.
5. Başvuru Yapılacak Proje Kriterleri
VAP projelerinin başarılı olabilmesi için başvuru yapılan projelerin belirli kriterlere uygun olması gerekmektedir. Bu kriterler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen enerji verimliliği hedefleriyle paralel olmalıdır.
a. Proje Kapsamı
Projenin kapsamında yer alan enerji verimliliği artırıcı teknolojiler ve sistem iyileştirmeleri belirlenmeli, bu iyileştirmelerin işletmenin enerji tüketiminde ne kadar bir azalma yaratacağı gösterilmelidir. Bunun yanı sıra, enerji tasarrufunun sağlanacağı alanlar (ısıtma, aydınlatma, kompresörler, HVAC sistemleri vb.) net bir şekilde belirtilmelidir.
b. Performans Göstergeleri ve İzleme
Başvuru yapılan projelerde, yapılan iyileştirmelerin sürekli izlenmesi ve performans değerlendirmesi yapılmalıdır. Bu değerlendirmeler, yapılan proje sonrası enerji tasarrufu oranlarının izlenmesi için önemlidir. Başvuruda, işletmenin bu izleme ve değerlendirme süreçlerini nasıl yöneteceği de belirtilmelidir.
6. Başvuru İçin Gerekli Belgeler
Başvuru sürecinde, işletmelerin belirli belgeleri sunması gerekmektedir. Bu belgeler, başvurunun uygun şekilde değerlendirilmesini sağlayan önemli dökümanlardır.
a. Enerji Etüdü Raporu
İşletmenin mevcut enerji kullanımını, enerji verimliliği hedeflerini ve proje önerilerini içeren bir enerji etüdü raporu hazırlanmalıdır.
b. Proje Teknik Raporu ve Bütçe
Başvuru yapılan proje hakkında detaylı bir teknik rapor hazırlanmalı ve proje bütçesi sunulmalıdır. Bu rapor, yapılan yatırımın türünü ve gereksinimlerini net bir şekilde açıklamalıdır.
c. ISO 50001 Sertifikası veya Başvuru
İşletmenin, ISO 50001 sertifikasına sahip olup olmadığı ya da bu sertifikaya başvurmuş olup olmadığına dair belgeler sunulmalıdır.
d. Enerji Yöneticisi Sertifikası
Enerji yöneticisinin, sertifikalı olduğuna dair belge sunulmalıdır.
Planetus Farkı: Enerji Verimliliği Danışmanlığında Uzmanlık
Planetus Enerji gibi enerji verimliliği danışmanlık firmaları, VAP başvurularında işletmelere büyük kolaylıklar sağlar. Planetus’un sunduğu hizmetler arasında:
- Profesyonel enerji etüdü ve analiz,
- Verimlilik artırıcı proje tasarımı ve yönetimi,
- Başvuru süreçlerinin hızlı ve doğru yönetilmesi,
- Yatırım geri dönüşü hesaplamaları ve finansal analizler yer alır.
Planetus’un uzman ekibi, işletmelere enerji verimliliği konusunda en uygun çözümleri sunarak, devlet desteklerinden maksimum faydayı sağlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, Planetus’un sağladığı sürekli izleme ve raporlama hizmetleri sayesinde, projelerin başarıyla uygulanması sağlanır. VAP Başvurusu İçin Gereken Koşullar projenin öncesi ve sonrası yapılacak ölçümlerle netlik kazanır.
Sonuç
Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP), işletmelerin enerji verimliliğini artırmalarına ve maliyetlerini azaltmalarına olanak tanır. Ancak, başvuru sürecinde işletmelerin belirli yasal düzenlemelere uyması gerekmektedir. Enerji Yöneticisi Sertifikası, ISO 50001, enerji tüketiminde belirli bir azalma sağlanması ve başvuru yapılan projelerin teşvik oranına uygun olması gibi kriterler, başarılı bir başvuru için gereklidir. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın belirlediği %30 teşvik oranı ile işletmeler, verimlilik artır