Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu: Enerji verimliliği, hem çevresel sürdürülebilirlik hem de ekonomik tasarruf sağlamak açısından önemli bir stratejidir. Türkiye’de enerji verimliliğini teşvik etmek amacıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2024 yılı için Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) başvurularını alacağını duyurmuştur. Bu yazıda, 2024 yılı Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) başvuruları için güncel kriterler, başvuru süreci ve destekleme şartları üzerinde durulacaktır.
Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu: Yeni Kriterler ve VAP Başvuru Süreci
1. Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP) Nedir?
Verimlilik artırıcı projeler, enerji kullanımını daha verimli hale getiren ve enerji tüketimini azaltmayı amaçlayan projelerdir. Bu tür projeler, işletmelerin enerji tüketimlerini optimize ederken aynı zamanda maliyetlerini düşürmeye ve çevresel etkilerini azaltmaya da katkı sağlar. Enerji verimliliği, sanayi sektöründen binalara kadar birçok alanda önemli fırsatlar sunmaktadır.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, verimlilik artırıcı projelerin yaygınlaşmasını teşvik etmek amacıyla finansal destekler ve hibe programları sunmaktadır. 2024 yılı itibariyle başvurular, belirli kriterlere göre kabul edilecek ve projeler enerji tasarrufu sağlamak ve sürdürülebilir enerji çözümleri sunmak amacıyla değerlendirilecektir.

Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu Nasıl Yapılır?
2. 2024 Yılı Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu VAP Kriterleri
2024 yılı Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) başvurularına ilişkin detaylar, Enerji Bakanlığı tarafından yayımlanan duyurular ve Enerji Verimliliği Hibe Destekleri Hakkında Uygulama Usul ve Esasları çerçevesinde belirlenmiştir. 2024 yılında başvurulacak projelerin belirli kriterlere uygun olması gerekmektedir. Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu detaylarına devam ediyoruz.
2.1. Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu Şartları
Başvuru alınmaya başlanacak tarih: 15 Nisan 2024
Başvurular, https://evdes.enerji.gov.tr adresi üzerinden yapılacaktır.
Başvuru yapacak projelerin şu temel şartları taşıması gerekmektedir:
- Proje Bedeli: Başvurulacak projelerin yatırım bedelinin 3 milyon TL ve üzerinde olması gerekmektedir.
- Geri Ödeme Süresi: Projelerin geri ödeme süresinin 5 yıl veya daha kısa olması şartı bulunmaktadır.
Aşağıda belirtilen sektörel kriterler ve konular doğrultusunda başvurular yapılabilecektir:
2.2. Sanayi Sektörü İçin Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu Kriterleri
Sanayi sektöründe enerji verimliliği projeleri, genellikle yüksek enerji tüketimi olan işletmeler için uygundur. Bu projeler, aşağıdaki kriterlere göre başvurulabilir:
- Elektrik Enerjisinde Tasarruf: Projelerin, elektrik enerjisinde en az 250 kW birim enerji tasarrufu sağlaması gerekmektedir.
- Isı Enerjisinde Tasarruf: Isı enerjisi tüketiminde ise, en az 750 kW birim enerji tasarrufu sağlanması beklenmektedir.
Sanayi sektöründe başvurulabilecek projeler şu konuları kapsayacaktır:
- Elektrik motorlarının verimlisiyle değiştirilmesi ve/veya değişken hız sürücü (DHS) uygulamaları: Bu tür projelerde, etiket gücü asgari 22 kW olan motorlar değiştirilerek daha verimli modeller kullanılacaktır.
- Atık ısı geri kazanımına yönelik projeler: Üretim süreçlerinde oluşan atık ısının geri kazanılması, enerji tüketimini önemli ölçüde azaltacaktır.
- Otomasyon projeleri: Mevcut sistemlerin enerji tüketimini azaltacak şekilde otomasyon projeleri uygulanabilir.
2.3. Bina ve Hizmet Sektörü İçin Başvuru Kriterleri
Bina ve hizmet sektöründe de enerji verimliliğini artırmaya yönelik projeler desteklenmektedir. Bu sektörde başvuru yapacak projeler için belirli şartlar bulunmaktadır:
- Yıllık Enerji Tüketimi: Başvurulacak projelerin, yıllık enerji tüketiminin 500 TEP (ton eşdeğer petrol) ve üzerinde olması gerekmektedir.
- Proje Başvuruları: Bu kriterlere uygun projeler, aşağıdaki başvuru konularında yapılabilir:
- Merkezi soğutma gruplarının verimlisiyle değişimi: Merkezi soğutma sistemlerinin, daha verimli modellerle değiştirilmesi, enerji tasarrufu sağlamaya yönelik önemli bir adımdır.
- Toprak ve su kaynaklı ısı pompası sistemleri: Bu tür sistemlerin kurulumu, enerji tüketimini büyük oranda azaltabilir ve verimli bir ısıtma-soğutma çözümü sunar.
Projelerin, Enerji Verimliliği Hibe Destekleri Hakkında Uygulama Usul ve Esaslarına uygun olarak hazırlanması gerekmektedir. Başvuru yapmadan önce bu mevzuata dikkat edilmesi büyük önem taşır.
2.4.Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu Başvuru Süreci
Verimlilik Artırıcı Proje Başvurusu süreci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenen adımlar doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Proje sahiplerinin, başvurularını 15 Nisan 2024 tarihinden itibaren https://evdes.enerji.gov.tr adresi üzerinden yapmaları gerekecektir.
Başvuru süreci şu adımlardan oluşmaktadır:
- Proje Dosyasının Hazırlanması: Proje başvurusu yapmadan önce, başvuru sahiplerinin detaylı bir proje dosyası hazırlamaları gerekmektedir. Bu dosya, projenin amaçları, beklenen enerji tasarrufu, uygulanabilirlik ve ekonomik analizler gibi bilgileri içermelidir.
- Başvuru Formunun Doldurulması: Başvuru sahipleri, proje dosyasını tamamladıktan sonra başvurularını e-Devlet platformu üzerinden online olarak yapmalıdır. Başvuru formunda projenin tüm teknik detayları belirtilmeli ve ilgili belgeler sisteme yüklenmelidir.
- Proje Değerlendirmesi: Bakanlık, başvuruları uzman kişiler tarafından değerlendirir. Değerlendirmede, projenin enerji tasarrufu potansiyeli, finansal sürdürülebilirliği ve geri dönüşüm süresi gibi faktörler göz önünde bulundurulur.
- Onay ve Finansal Destek: Başvurusu kabul edilen projelere, belirlenen şartlar doğrultusunda hibe veya düşük faizli krediler gibi destekler sağlanır.
- Proje Uygulaması ve İzleme: Proje uygulandıktan sonra, proje sahiplerinin Bakanlık’a periyodik raporlar sunarak, projenin ilerlemesini ve sağlanan enerji tasarruflarını bildirmeleri gerekmektedir.
3. Sonuç ve Öneriler
2024 yılı Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) başvuruları, enerji verimliliği alanında önemli fırsatlar sunmaktadır. Bu başvurular, sanayi, ticaret ve bina sektörlerinde yapılacak projelerle enerji tasarrufu sağlamayı amaçlamaktadır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenen yeni kriterlerle, projelerin daha verimli ve sürdürülebilir olması sağlanacak, başvurular ise daha şeffaf bir şekilde değerlendirilecektir.
Başvurulacak projelerin, belirlenen enerji tasarrufu hedeflerine ulaşabilmesi ve finansal sürdürülebilirliği sağlayabilmesi için iyi bir planlama yapılması gerekmektedir. Başvuru sahiplerinin projelerinin yenilikçi, enerji verimliliği sağlama potansiyeline sahip ve geri dönüşüm süresi kısa olmasına özen göstermeleri önemlidir. Ayrıca, başvuru sırasında Enerji Verimliliği Hibe Destekleri Hakkında Uygulama Usul ve Esaslarına uygunluk da göz önünde bulundurulmalıdır.
Verimlilik artırıcı projeler, hem işletmelere maliyet tasarrufu sağlamak hem de Türkiye’nin enerji verimliliği hedeflerine katkıda bulunmak adına büyük bir fırsattır.